Šta treba da znate: Veza između koronavirusa i dijabetesa

Kakva je veza između koronavirusa i dijabtesa? Na šta je važno da pripaze osobe koje imaju dijabetes, baš kao i oni oboljeli od infekcije virusom Covid-19

Otkako je počela pandemija koronavirusa, neprestano slušamo o komorbiditetima i opasnostima da se od Covid-19 možemo ozbiljno razboljeti. Ispostavilo se da se to posebno odnosi na osobe s dijabetesom: kod njih se, kada se zaraze virusom, češće javljaju ozbiljne komplikacije i potreba za hospitalizacijom. A zatim se pojavila sumnja i da infekcija Covid-19 zapravo izaziva pojavu dijabetesa. Evo na koji su način ova dva oboljenja zapravo povezana.

Veza između koronavirusa i dijabetesa

Dijabetes je hronično stanje izazvano činjenicom da naš organizam ne proizvodi dovoljno insulina, ili ga ne koristi na pravi način, što dovodi do visokih nivoa šećera u krvi. Dijabetes se, takođe, povezuje s hroničnim zapaljenjem (inflamacijom) cijelog organizma.

Simptomi infekcije Covid-19 kod osoba s dijabetesom

“Tokom infekcije korona virusom, naš organizam takođe proizvodi inflamatorne supstance. Ova kombinacija može dovesti do opasne zapaljenske reakcije koja se naziva citokinska oluja”, kaže dr Francesco Rubino, šef Odsjeka metaboličke i barijatrijske hirurgije u londonskoj bolnici Kings College. “Covid-19 izaziva i stvaranje trombova koji negativno utiču na snabdijevanje organa krvlju”, nastavlja on. “To može pojačati probleme koje je dijabetes već stvorio u organizmu, stvarajući idealne uslove za dodatne komplikacije.”

Pročitajte i… Tihi simptomi dijabetesa

“Bolesti povezane s dijabetesom, poput onih koje se odnose na jetru, bubrege, srce, povišen krvni pritisak ili gojaznost, takođe povećavaju rizik od lošeg ishoda infekcije Covid-19”, dodaje dr Robert Eckel, nekadašnji predsjednik Američkog udruženja za dijabetes i profesor emeritus na Univerzitetu Kolorado.

A kako Covid-19 može izazvati pojavu dijabetesa?

Na osnovu članka objavljenog u stručnom časopisu Diabetes, Obesity and metabolism, metaanaliza osam studija, koje su obuhvatile 3.700 pacijenata hospitalizovanih usljed Covida-19, utvrdila je da je kod čak 14,4 posto nedavno dijagnostikovan dijabetes. Autori, takođe, izvještavaju da su opasne komplikacije dijabetesa “neuobičajeno učestale” kod Covid-19 pacijenata s dijabetesom.

“Fizički stres usljed infekcije virusom korona podiže nivoe glukoze u organizmu, te tako stanje preddijabetesa pretvara u dijabetes”, kaže dr Eckel. Ili, kako objašnjava dr Rubino, koji je glavni istraživač u CoviDiab Registry, globalnoj bazi podataka koja istražuje vezu između Covida-19 i dijabetesa: “Virus može stvoriti štetu u dijelovima organizma zaduženim za metabolizam šećera, poput beta-ćelija pankreasa koje proizvode inuslin”.

Pročitajte i… Koronavirus i lični kontakti – kada samo sigurni?

Dvije studije nedavno objavljene u časopisu Cell Metabolism otkrivaju da su ćelije pankreasa, kod ljudi koji su preminuli usljed Covida-19, bile zaražene virusom. Jedna od studija takođe ukazuje na to da virus može u potpunosti da uništi ćelije koje proizvode insulin, dok obje potvrđuju promjene u funkcionisanju ćelija pankreasa – koje dovode do smanjene produkcije insulina.

Šta možete učiniti da sačuvate zdravlje?

Ukoliko imate dijabetes, posebno je važno da kontrolišete nivo šećera u krvi i štitite se od zaraze virusom, savjetuju eksperti. Vakcinišite se (ukoliko to već niste učinili); vakcine su bezbjedne i efikasne i za osobe s dijabetesom.

“Ako imate Covid-19, a prethodno vam nije dijagnostikovan dijabetes, budite na oprezu kad su u pitanju simptomi ovog zdravstvenog stanja. Među njima su učestala potreba za mokrenjem, izražen osjećaj žeđi ili gladi, pretjeran i neobjašnjiv umor. Obavezno na ove simptome skrenite pažnju ljekarima”, napominje dr Rubino.

Ako simptome dijabetesa primijetite ubrzo nakon oporavka od infekcije korona virusom, možda će vam ljekar predložiti da uradite test HbA1C – koji pokazuje prosječan nivo šećera u krvi tokom protekla tri mjeseca – kako biste otkrili da li su simptomi dijabetesa zaista tu kao posljedica infekcije Covid-19.